Tác động của biến đổi khí hậu ngày càng trở nên rõ rệt, đặc biệt là tại các thành phố đang đô thị hóa nhanh chóng. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán và bão nhiệt đới đang gây ra những thiệt hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống con người và cơ sở hạ tầng. Trước những thách thức này, các nhà quy hoạch đô thị cần đến những công nghệ tiên tiến để xây dựng các thành phố có khả năng chống chịu tốt hơn. Trong đó, công nghệ drone (máy bay không người lái) và LiDAR (Light Detection and Ranging) đang trở thành những công cụ không thể thiếu, giúp các nhà quy hoạch thiết kế các đô thị bền vững và an toàn hơn trước các rủi ro do khí hậu.
Tìm hiểu về Công nghệ Drone và LiDAR
Công nghệ drone, đặc biệt là máy bay không người lái (UAV), đã làm thay đổi cách thức hoạt động của nhiều ngành công nghiệp. Những thiết bị này cung cấp hình ảnh trên không có độ phân giải cao và hỗ trợ thu thập dữ liệu nhanh chóng. Khi được kết hợp với LiDAR – một công nghệ quét laser để đo khoảng cách một cách chính xác – drone có thể tạo ra các bản đồ chi tiết về địa hình, công trình xây dựng và thảm thực vật.
Việc sử dụng drone và LiDAR trong quy hoạch đô thị mang lại bước đột phá lớn, cho phép thu thập dữ liệu quy mô lớn nhằm hỗ trợ ra quyết định chính xác hơn. Chẳng hạn, một nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng drone trong quy trình lập bản đồ giúp giảm thời gian thực hiện dự án lên đến 75% so với các phương pháp truyền thống, từ đó nâng cao khả năng phản ứng của các thành phố trước thiên tai.
Nhu cầu Quy hoạch Đô thị Bền vững
Nhiều thành phố đối mặt với những thách thức đặc thù khiến họ dễ bị tổn thương hơn trước tác động của biến đổi khí hậu. Nguồn lực tài chính hạn chế, tốc độ đô thị hóa nhanh và hệ thống cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện đều góp phần làm gia tăng rủi ro. Do đó, công tác quy hoạch đô thị cần tích hợp các biện pháp giảm thiểu rủi ro thiên tai một cách hiệu quả.
Lũ lụt là một vấn đề cấp bách tại nhiều khu vực. Theo một nghiên cứu, nhiều khu định cư không chính thức nằm trong vùng có nguy cơ lũ lụt cao. Nhờ vào drone và LiDAR, các nhà quy hoạch có thể tạo ra bản đồ rủi ro lũ lụt chính xác, xác định các khu vực nguy hiểm và thiết kế hệ thống thoát nước hiệu quả để bảo vệ cộng đồng cư dân.
Nâng cao Thu thập Dữ liệu để Quy hoạch Dựa trên Bằng chứng
Một trong những lợi thế nổi bật của công nghệ drone là khả năng thu thập dữ liệu nhanh chóng và hiệu quả hơn so với các phương pháp truyền thống. Drone có thể tiếp cận những khu vực khó khảo sát, tạo ra bản đồ địa hình chi tiết chỉ trong vài giờ thay vì mất hàng tuần hoặc hàng tháng khi sử dụng phương pháp đo đạc mặt đất.
Trong khi đó, công nghệ LiDAR cung cấp dữ liệu địa hình có độ phân giải cao, giúp phát hiện cả những thay đổi nhỏ nhất trên bề mặt đất. Thông tin này rất quan trọng đối với các nhà quy hoạch đô thị để hiểu rõ dòng chảy nước, dự báo nguy cơ lũ lụt và xây dựng các chiến lược giảm thiểu tác động. Chẳng hạn, sau khi áp dụng phân tích dữ liệu từ LiDAR, một thành phố có thể giảm đến 40% số vụ yêu cầu bồi thường do thiệt hại lũ lụt trong vòng 5 năm.
Giám sát Phát triển Đô thị và Thay đổi Theo Thời Gian
Khi đô thị phát triển, các rủi ro môi trường cũng thay đổi theo. Do đó, các nhà quy hoạch cần theo dõi liên tục sự phát triển của thành phố để đánh giá nguy cơ tiềm ẩn. Drone có thể thực hiện các cuộc khảo sát trên không định kỳ, cung cấp bức tranh tổng quan liên tục về sự thay đổi của cơ sở hạ tầng và môi trường đô thị theo thời gian.
Dữ liệu thu thập từ các cuộc khảo sát này giúp đánh giá tình trạng hệ sinh thái và xác định các khu vực cần can thiệp để giảm thiểu rủi ro liên quan đến biến đổi khí hậu. Chẳng hạn, nhờ sử dụng công nghệ drone, các nhà quy hoạch đã xác định nhiều khu vực có tiềm năng tái trồng rừng, góp phần kiểm soát lũ lụt và giảm phát thải carbon.
Ứng dụng Công nghệ Drone trong Quy hoạch Đô thị
Nhiều thành phố đã và đang tận dụng hiệu quả drone và LiDAR trong quy hoạch đô thị.
Một số thành phố đã sử dụng UAV để tạo ra các bản đồ chi tiết phục vụ quản lý đất đai và chuẩn bị ứng phó thiên tai. Nhờ phân tích dữ liệu về địa hình, các nhà quy hoạch đã triển khai các chiến lược giúp giảm đáng kể rủi ro lũ lụt so với trước đây.
Các khảo sát bằng drone đã giúp xác định những khu vực dễ bị lũ lụt, giúp chính quyền ưu tiên đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Nhờ những cải thiện này, tỷ lệ các vụ lũ lụt định kỳ đã giảm đáng kể so với trước đó.
Thúc đẩy Sự Tham Gia của Cộng Đồng
Việc sử dụng drone và LiDAR không chỉ phục vụ các ứng dụng kỹ thuật mà còn giúp nâng cao nhận thức và sự tham gia của cộng đồng. Hình ảnh trên không có chất lượng cao giúp các nhà quy hoạch trực quan hóa dữ liệu một cách dễ hiểu hơn đối với cư dân địa phương.
Những công cụ trực quan này rất quan trọng trong các cuộc thảo luận về quy hoạch đất đai, các khu vực rủi ro và những biện pháp can thiệp. Khi người dân hiểu rõ dữ liệu, họ có thể tham gia tích cực hơn vào quá trình quy hoạch. Điều này tạo nên sự tin tưởng giữa chính quyền thành phố và cộng đồng, từ đó xây dựng môi trường đô thị bền vững hơn.
Kết luận
Việc ứng dụng drone và LiDAR vào quy hoạch đô thị là một giải pháp cấp thiết để xây dựng khả năng chống chịu cho các thành phố trước thiên tai. Các dữ liệu và thông tin từ các công nghệ này giúp tạo ra các kế hoạch chiến lược bảo vệ cộng đồng.
Thay vì tiếp tục sử dụng các phương pháp lỗi thời, các nhà quy hoạch đô thị cần nắm bắt các công nghệ tiên tiến để biến thách thức thành cơ hội, giúp các thành phố phát triển bền vững và an toàn hơn.
Cre: sUAS News
