Máy Bay Không Người Lái: Một trong Năm giải pháp mới bảo vệ Rừng Trước Cháy Rừng và Sâu Bệnh ngày càng gia tăng
Biến đổi khí hậu khiến các khu rừng trên thế giới dễ bị hủy hoại hơn khi đối mặt với nguy cơ như cháy rừng và sâu bệnh. Theo báo cáo mới của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO). Được công bố tại phiên họp thứ 27 của Ủy ban Lâm nghiệp (COFO) ở Rome, “Hiện trạng rừng thế giới năm 2024” nhấn mạnh vai trò quan trọng của sự đổi mới trong việc bảo vệ rừng và đạt được sự bền vững trong ngành lâm nghiệp.
Cường độ cháy rừng và sâu bệnh gia tăng
Báo cáo của FAO nhấn mạnh rằng cường độ và tần suất cháy rừng đang gia tăng, kể cả ở những khu vực trước đây không bị ảnh hưởng. Vào năm 2023, các vụ cháy rừng đã thải ra khoảng 6.687 triệu tấn CO₂ trên toàn cầu. Chỉ riêng các vụ cháy rừng ở phương Bắc, do hạn hán kéo dài, đã đạt đến mức chưa từng có, góp phần gần 1/4 tổng lượng phát thải cháy rừng vào năm 2021.
Ngoài ra, biến đổi khí hậu đang tạo điều kiện cho các loài xâm lấn lây lan như côn trùng, sâu bệnh và mầm bệnh đe dọa các khu rừng trên toàn cầu. Ví dụ, tuyến trùng gỗ thông đã tàn phá rừng thông bản địa ở nhiều nơi ở châu Á và các khu rừng ở Bắc Mỹ được dự đoán sẽ chịu thiệt hại nặng nề vào năm 2027 do côn trùng phá hoại và bệnh tật.
Năm giải pháp đổi mới quan trọng để bảo vệ rừng
Để đối phó với những thách thức này, báo cáo của FAO xác định năm loại đổi mới có thể nâng cao khả năng phục hồi và tính bền vững của rừng:
- Đổi mới công nghệ: Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích khối lượng lớn dữ liệu quang học, radar và lidar từ máy bay không người lái, vệ tinh và trạm vũ trụ có thể cải thiện đáng kể việc giám sát và quản lý rừng.
- Đổi mới xã hội: Thu hút phụ nữ, thanh niên và người dân bản địa tham gia phát triển các giải pháp địa phương để đảm bảo rằng các hoạt động quản lý rừng mang tính toàn diện và mang lại lợi ích cho tất cả thành viên cộng đồng.
- Đổi mới chính sách: Việc phát triển và thực hiện các chính sách hỗ trợ các hoạt động bảo tồn và quản lý rừng bền vững là rất quan trọng. Điều này bao gồm việc tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự đổi mới và thúc đẩy quan hệ đối tác giữa các bên liên quan.
- Đổi mới về thể chế: Tăng cường các thể chế để hỗ trợ quản lý và bảo tồn rừng thông qua hợp tác và xây dựng năng lực là điều cần thiết để nhân rộng các giải pháp đổi mới.
- Đổi mới tài chính: Tăng cường tài trợ cho khu vực công và tư nhân để tăng giá trị của rừng đứng và hỗ trợ các hoạt động quản lý rừng bền vững là rất quan trọng. Điều này bao gồm việc tạo ra các khuyến khích tài chính để bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên rừng
Đổi mới công nghệ: Quản lý rừng bằng máy bay không người lái
Trong năm giải pháp đổi mới đã nêu trên, tiến bộ công nghệ, đặc biệt là việc sử dụng máy bay không người lái, nổi bật như những yếu tố thay đổi toàn bộ cục diện trong quản lý rừng. Máy bay không người lái được trang bị AI và cảm biến tiên tiến có thể cách mạng hóa cách thức giám sát và quản lý rừng.
AI và phân tích dữ liệu
Máy bay không người lái có thể thu thập lượng lớn dữ liệu thông qua các cảm biến quang học, radar và lidar, chụp ảnh có độ phân giải cao và thông tin chi tiết về tình trạng, cấu trúc và thành phần rừng. Sau đó, các thuật toán AI có thể phân tích dữ liệu này để phát hiện những thay đổi trong điều kiện rừng, xác định các khu vực bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh và theo dõi hoạt động cháy rừng trong thời gian thực.
Phát hiện sớm và phản ứng nhanh
Khả năng di chuyển của máy bay không người lái có thể tiếp cận các khu vực xa xôi và khó tiếp cận, cho phép phát hiện sớm các mối đe dọa tiềm ẩn như sự xâm nhập của sâu bệnh và cháy nổ. Điều này cho phép các kiểm lâm phản ứng nhanh chóng, triển khai các biện pháp can thiệp có mục tiêu để giảm thiểu thiệt hại và ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh hoặc hỏa hoạn.
Ví dụ: máy bay không người lái có thể xác định và lập bản đồ các điểm nóng trong trận cháy rừng, hướng dẫn các nỗ lực chữa cháy hiệu quả hơn.
Lâm nghiệp chính xác
Máy bay không người lái cũng hỗ trợ lâm nghiệp chính xác, trong đó các khu vực cụ thể của rừng được quản lý bằng các biện pháp can thiệp phù hợp. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng thuốc trừ sâu có mục tiêu để chống lại sâu bệnh hoặc quản lý nguồn nước chính xác để giảm nguy cơ hỏa hoạn. Lâm nghiệp chính xác đảm bảo tài nguyên được sử dụng hiệu quả, giảm thiểu tác động đến môi trường và đảm bảo tình trạng sức khỏe của rừng.
Giám sát liên tục
Với máy bay không người lái, khiến cho việc theo dõi liên tục tình trạng rừng trở nên khả thi. Các chuyến bay thường xuyên có thể cung cấp thông tin cập nhật về diễn biến tại khu rừng, cho phép đưa ra các quyết định kịp thời và chủ động. Luồng dữ liệu liên tục này hỗ trợ lập kế hoạch dài hạn và giúp xây dựng khả năng phục hồi trước các mối đe dọa trong tương lai.
Tình hình cháy rừng hiện nay
Báo cáo được công bố vào thời điểm cháy rừng đã trở thành mối lo ngại cấp bách toàn cầu. Những năm gần đây đã chứng kiến hoạt động cháy rừng chưa từng có, do hạn hán do biến đổi khí hậu và nhiệt độ cao hơn. Tần suất và cường độ cháy rừng ngày càng tăng không chỉ tàn phá rừng mà còn góp phần đáng kể vào việc phát thải carbon, làm trầm trọng thêm tình trạng biến đổi khí hậu.
Hành động để đổi mới
Để lan tỏa những đổi mới này, báo cáo đề xuất một số hành động hỗ trợ:
- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đổi mới trong ngành lâm nghiệp.
- Nâng cao kỹ năng, năng lực và kiến thức liên quan đến thực tiễn quản lý rừng đổi mới.
- Khuyến khích quan hệ đối tác chuyển đổi giữa các bên liên quan.
- Đảm bảo nguồn tài chính đầy đủ và dễ tiếp cận cho các hoạt động đổi mới rừng.
- Cung cấp chính sách hỗ trợ và môi trường pháp lý để thúc đẩy đổi mới.
Sự nhấn mạnh của FAO vào sự đổi mới mang đến một con đường đầy hy vọng trong việc bảo vệ các khu rừng trên thế giới khỏi các mối đe dọa ngày càng tăng về cháy rừng và sâu bệnh. Bằng cách tận dụng những đổi mới về công nghệ, xã hội, chính sách, thể chế và tài chính, cũng như với sự hỗ trợ của quan hệ đối tác toàn cầu và các phương pháp tiếp cận toàn diện, ngành lâm nghiệp có thể hướng tới một tương lai bền vững và linh hoạt hơn. Đặc biệt, máy bay không người lái có tiềm năng lớn trong việc cách mạng hóa các phương thức quản lý rừng, biến chúng thành trụ cột của các nỗ lực bảo tồn rừng hiện đại.
