Ngày 14/4/2025 đánh dấu một cột mốc lịch sử trong lĩnh vực công nghệ khi lần đầu tiên drone tự hành do trí tuệ nhân tạo điều khiển đã vượt qua các phi công con người tại giải đua drone quốc tế, theo Phys.org.
Tại Abu Dhabi, hai giải đấu đua drone đã diễn ra song song: Chung kết Cúp Falcon dành cho phi công người và Giải vô địch Drone A2RL dành riêng cho drone tự hành. Sự kiện đặc biệt nhất chính là màn thách đấu giữa những chiếc drone AI xuất sắc và các phi công hàng đầu thế giới. Kết quả, drone tự hành do nhóm sinh viên và nhà khoa học từ Đại học Công nghệ Delft (TU Delft) phát triển đã giành chiến thắng ngoạn mục trước ba nhà vô địch thế giới DCL, đạt vận tốc lên tới 95,8 km/h trên đường đua khúc khuỷu.
Điều đặc biệt, khác với những thành tựu AI trước đây chỉ diễn ra trong môi trường mô phỏng hoặc phòng thí nghiệm, chiến thắng lần này hoàn toàn diễn ra trong thế giới thực, với drone và đường đua do ban tổ chức thiết kế, quản lý độc lập.
Bí quyết thành công: AI tối ưu hóa và vượt giới hạn vật lý
Drone chiến thắng lần này chỉ được trang bị duy nhất một camera hướng về phía trước – mô phỏng góc nhìn hạn chế như phi công thật, thay vì hệ thống cảm biến phức tạp như những cuộc đua drone tự hành trước kia. Điều này buộc AI phải xử lý nhận thức không gian và điều khiển bay trong điều kiện vô cùng thách thức, với áp lực thời gian cực hạn và tài nguyên tính toán rất hạn chế.
Nhóm MAVLab (Phòng thí nghiệm Hệ thống Máy bay siêu nhỏ) của TU Delft đã phát triển hệ thống AI dựa trên mạng nơron sâu tiên tiến, cho phép drone không cần thông qua bộ điều khiển truyền thống mà trực tiếp ra lệnh cho động cơ. Công nghệ này bắt nguồn từ nghiên cứu “Mạng hướng dẫn và điều khiển” của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA), vốn được thiết kế để điều khiển vệ tinh tiết kiệm tài nguyên tính toán.
Đội trưởng dự án, Christophe De Wagter, chia sẻ:
“Chúng tôi huấn luyện mạng nơron sâu bằng phương pháp học tăng cường – học qua thử và sai. Điều này giúp drone tiếp cận sát giới hạn vật lý, bay nhanh, chính xác, và mạnh mẽ hơn bao giờ hết.”
Không chỉ vậy, nhóm còn tái thiết kế toàn bộ quy trình học động lực bay từ dữ liệu cảm biến thực tế trên drone, thay vì chỉ dựa vào mô phỏng.
Ý nghĩa vượt xa đường đua
Chiến thắng lịch sử này không chỉ là chiến thắng trong một cuộc đua. Nó mở ra tương lai ứng dụng AI hiệu quả cao vào hàng loạt lĩnh vực như:
- Giao mẫu máu và thiết bị y tế khẩn cấp.
- Hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn trong thiên tai.
- Cải thiện hiệu suất robot hút bụi, xe tự lái và các robot phục vụ đời sống.
Với tiềm năng kiểm soát tối ưu, tiết kiệm năng lượng và thời gian, những drone AI như vậy sẽ thay đổi cách chúng ta tiếp cận các bài toán vận chuyển, robot học và thậm chí cả hàng không vũ trụ trong tương lai gần.
Giải vô địch Drone A2RL năm 2025 không chỉ đơn thuần là một cuộc đua tốc độ — nó là sân chơi thúc đẩy trí tuệ nhân tạo thực sự “cất cánh” trong thế giới thực.
