Hồ Chí Minh, Việt Nam – Việt Nam đang có những bước tiến đột phá trong lĩnh vực ứng phó thảm họa với dự án đầy tham vọng “Skynet,” một sáng kiến tiên phong trong việc tích hợp các giải pháp công nghệ tiên tiến cho hoạt động tìm kiếm và cứu nạn (TKCN). Dự án này tập trung vào việc sử dụng hệ thống drone tiên tiến “SkySearch” và công cụ lập bản đồ, điều hướng kỹ thuật số tinh vi “SkyNav” để giải quyết những thách thức cấp bách trong công tác cứu hộ hiện tại.
Theo chia sẻ của anh Nam, ý tưởng về dự án Skynet được hình thành vào tháng 9/2024, trong bối cảnh cơn bão Yagi gây ra lũ lụt nghiêm trọng ở nhiều khu vực. Những quan sát trực tiếp và trao đổi với các đội cứu hộ sau cơn bão đã chỉ ra hai vấn đề cốt lõi làm chậm hiệu quả cứu trợ. Thứ nhất, quá trình tìm kiếm người gặp nạn diễn ra chậm chạp, với phương pháp tìm kiếm thủ công từng nhà ước tính mất đến 5 tiếng đồng hồ để khảo sát một khu vực rộng 10 km². Thứ hai, việc xác định vị trí chính xác của người cần cứu còn nhiều hạn chế, khi các đội cứu hộ thường phải dựa vào các công cụ điều hướng thông thường như Google Maps, vốn trở nên kém hiệu quả trong điều kiện lũ lụt do các tuyến đường bị chia cắt.
Để giải quyết những bất cập này, nhóm đã phát triển hệ thống Skynet, mà trọng tâm là công nghệ drone với hai tính năng then chốt: SkySearch và SkyNav. SkySearch được thiết kế để thực hiện nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là xác định vị trí người cần cứu một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các drone chuyên dụng này được trang bị camera tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cùng với mô hình AI chuyên biệt để nhận diện con người trong môi trường ngoài trời, kể cả khi họ bị che khuất một phần bởi cây cối hoặc các vật cản khác. Điểm đặc biệt, SkySearch còn tích hợp công nghệ radar Mini-SAR, một phát triển dựa trên công nghệ radar khẩu độ tổng hợp (SAR) của NASA, cho phép drone phát hiện người bị che khuất ngay cả dưới các lớp tường mỏng, mở ra khả năng xác định vị trí nạn nhân bị mắc kẹt trong nhà.
Sau khi vị trí người cần cứu được xác định, tính năng SkyNav sẽ hỗ trợ các đội cứu hộ tiếp cận họ một cách nhanh chóng và an toàn hơn. Dữ liệu thu thập từ drone sẽ được xử lý để định vị chính xác cả vị trí của người gặp nạn lẫn các vật cản nguy hiểm như dòng nước xiết hay cây đổ, và hiển thị chúng trên bản đồ số. Đối với các vật cản, hệ thống sẽ đánh dấu chúng trên bản đồ, đồng thời sử dụng thuật toán Dijkstra đã được nhóm nghiên cứu và hiệu chỉnh riêng cho bối cảnh lũ lụt để gợi ý những tuyến đường tối ưu và an toàn nhất cho đội cứu hộ, giúp họ tránh được các khu vực nguy hiểm. Đối với người gặp nạn, sau khi camera AI phát hiện, thuật toán sẽ tính toán tọa độ chính xác và hiển thị vị trí của họ trên bản đồ.
“Nhờ sự kết hợp mạnh mẽ giữa SkySearch và SkyNav, hệ thống Skynet do nhóm phát triển hứa hẹn sẽ giải quyết triệt để hai vấn đề lớn nhất trong công tác cứu hộ lũ lụt hiện nay: rút ngắn đáng kể thời gian xác định vị trí người cần cứu và tối ưu hóa đường đi để đội cứu hộ có thể tiếp cận nạn nhân một cách nhanh chóng và an toàn hơn,” anh Nam kỳ vọng. Dự án Skynet không chỉ thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến để tăng cường cơ sở hạ tầng ứng phó thảm họa, mà còn mở ra một tương lai जहां công tác cứu hộ cứu nạn trở nên hiệu quả và nhân văn hơn bao giờ hết. Khi dự án tiếp tục phát triển, những thông tin chi tiết hơn về việc triển khai thực tế và hiệu quả của các công nghệ đột phá này sẽ được mong đợi, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo vệ cộng đồng trước những thách thức của thiên tai.
